logo przewodnik sudecki
logo horsky

Przewodnik Sudecki

Pilot Wycieczek

Damian Sadowski

tel. +48 661692613

logo małe

zamki i pałace

 

zamki i pałace

 

 * Zamek Grodziec *

 

* Zamek Grodziec *

Współrzędne: 51.17729010617144, 15.75944192549541

✅ Dojazd – nawiguj

Pasmo: Pogórze Kaczawskie

Szlaki: zielony szlak Zamków Piastowskich do Zamku Grodno

Więcej informacji i cennik na stronie: https://grodziec.net/

🟢 Zamek położony jest na wysokości 389 m n.p.m., na szczycie bazaltowego stożka, góry Grodziec, leżącej w południowej części Pogórza Bolesławieckiego.

W okresie wczesnego średniowiecza istniał w tym miejscu gród plemienia Bobrzan.

Najstarsza pisana wzmianka o Grodźcu pochodzi z bulli papieża Hadriana IV z 1155 roku, mowa w niej jest o kasztelani. Następnie zamek wymieniany jest w dokumencie z 1175 roku, informującym o wizycie Mieszka Starego.

W 1294 roku zamek w niezwykły sposób wszedł w posiadanie księcia głogowskiego Henryka III. Uwięził on księcia legnickiego Henryka V Grubego, który w zastaw za swoje życie oddał mu Grodziec.

Następny właściciel zamku książę świdnicko – jaworski Bolko I, w latach 1296-1301 dokonał rozbudowy zamku.

W 1320 roku zamek został kupiony od księcia legnickiego Bolesława III Szczodrego przez rycerza Swolo Busewoya (Bożywoja) z Chojnowa. W rękach tego rodu zamek pozostawał do 1473 roku.

Od rodziny Bożywojów warownię odkupił książę legnicki Fryderyk I, który przystąpił do rozbudowy warowni. Powstała wówczas budowla na planie wydłużonego sześcioboku, z dużą wieżą bramną i basztami w narożach. Po śmierci księcia w 1488 roku prace budowlane zostały wstrzymane. Rozbudowę kontynuował, po przejęciu władzy, syna Fryderyka I, książę Fryderyka II. Prace trwały w latach 1522-24 pod kierunkiem architekta Wendela Raskopfa ze Zgorzelca. Powstały wówczas renesansowe budynki mieszkalne w zachodniej części podwórca zamkowego, oraz założenia obronne – dwie basteje od wschodu i zachodu. 

W XVI wieku zamek należał do kolejnych książąt legnickich,  Fryderyka III, następnie jego syna Henryka XI, który w 1559 roku objął rządy. Doprowadził on do ogromnego zadłużenia księstwa. Szukając możliwości spłacenia długów, książę Henryk, wyruszył w podróż po krajach Rzeszy.

W czasie nieobecności księcia Henryka XI, władzę przejął jego młodszy brat książę brzeski Fryderyk IV, który wydzierżawił warownię Leonardowi Skopowi za 10000 talarów.

W 1577 roku o Grodziec upomniał się Henryk XI, zajmując go siła. Wówczas to warownia stała się bazą rozbójniczych wypadów, monstrualnych uczt, połączonych z turniejami rycerskimi. Henryk XI znów opuścił zamek w 1578 roku, przekazując opiekę nad nim Zedlitzowi. Ten jednak wkrótce przekazał zamek cesarskiemu namiestnikowi.

W czasie wojny trzydziestoletniej, w latach 1633 – 1646 w zamku stacjonowały wojska cesarskie, również miał tu swoją siedzibę wódz wojsk cesarskich Albrecht Wallenstein.

Grodziec, podczas oblężenia przez wojska protestanckie został prawie całkowicie zniszczony. Ocalał jedynie częściowo budynek mieszkalny.

W roku 1675 odbudowę rozpoczął ostatni książę piastowski Jerzy IV Wilhelm, prace jednak nie zostały ukończone z powodu, przedwczesnej śmierci księcia. Zamek pozbawiony właściciela popadł w całkowitą ruinę.

W roku 1899 roku, za kwotę 2 miliony marek, Grodziec zakupił Willibald Ernest Edward von Dirksen, który zafascynowany romantycznymi ruinami postanowił je odbudować. Pracami budowlanymi kierował architekt Bodo Ebhardt. Z powodu braku ikonografii przedstawiających zamek sprzed zniszczenia, nie było możliwe odtworzenie rzeczywistego jego wyglądu. Odbudowa trwała w latach 1906-08, wykorzystano w jej trakcie oryginalne elementy pozostałe po zniszczonej budowli. Odnowiono wówczas  elewacje palatium i zwieńczono je krenelażem, a cały budynek pokryto dachem. Podwyższono również wieże, odtworzono ich szczyty wraz z blankami, postawiono bramę na podzamcze oraz nowe mosty. Od podstaw urządzono wnętrza, organizując w nich pokoje gościnne, restaurację i sale wystawowe z dużą liczbą cennych zbiorów sztuki i historycznej broni.

Po odbudowie zamek zyskał nieco bajkowy charakter, tracąc przy tym swój dawny historyczny wizerunek.

Oficjalne otwarcie zamku miało miejsce w czerwcu 1908 r., w obecności cesarza Wilhelma II. 

Po śmierci Willibald Ernest Edward von Dirksen w 1928 r. majtek przejmuje jego syn  Herbert von Dirksen, nazistowski polityk i zaufany współpracownik Hitlera.

Zamek ponownie popadł w ruinę po pożarze w 1945 roku. Pożar wywołany został przez żołnierzy sowieckich. Najcenniejsze wyposażenie, które przetrwało pożogę, zostało wywiezione do ZSRR a resztę rozkradli polscy szabrownicy. 

Przez pierwsze powojenne lata kilkukrotnie zmieniali się jego właściciele.

Pierwsze prace konserwatorskie przeprowadzono dopiero w1959 r. Wykonano wówczas poza pracami porządkowymi, rekonstrukcję dachu palatium, który pokryto rzymską dachówką, odtworzono drewnianą konstrukcję przejść i schodów, wykonano nowy most, wzmocniono sklepienia budynków.

W latach 60 – tych ubiegłego stulecia, miejscowe dzieci dokonały ciekawego odkrycia. Nieopodal zamku, w powalonych drzewach, w ceramicznym naczyniu, odnalazły 491 sztuk  średniowiecznych monet. Monety ukryte zostały tu najprawdopodobniej ok 1500 r.

W 1975 r. warownię przejął w użytkowanie wrocławski Instytut Aktora Teatru Laboratorium. Następnie zarząd PTTK, Cementownia Podgrodzie a w latach 1993 – 2002 dzierżawcą została osoba prywatna. Od 2002 r. obiekt przejęła Gmina Zagrodno. 

W kwietniu 2004 r. zamek wynajęła na trzy miesiące Państwowa Telewizja Szwedzka, SVT, w celu nakręcenia reality show, rozgrywającego się w średniowiecznej scenerii. Następnie w 2005 r., rosyjska telewizja  realizowała tu kolejne reality show „Imperium”, w którym wystąpił między innymi Władimir Żyrynowski.

Aktualnie zamek nadal znajduje się pod opieką Gminy Zagrodno. Od lat odbywają się tutaj imprezy o zasięgu regionalnym i międzynarodowym. M.in. Turniej Rycerski, Święto Wina i Miodu Pitnego czy Święto Pieśni.

W wierzy zamkowej dodatkowo znajdują się pokoje gościnne.

© 2023 Damian Sadowski         Używam plików cookie!

logo małe