logo przewodnik sudecki
logo horsky

Przewodnik Sudecki

Pilot Wycieczek

Damian Sadowski

tel. +48 661692613

logo małe

zamki i pałace

 

zamki i pałace

 

 * Zamek Lipa *

 

* Zamek Lipa *

✅ Współrzędne: 50.96812725776916, 16.01672172699284

✅ Dojazd – nawiguj

Szlaki: nieopodal przechodzi szlak niebieski z Wojcieszowa do Leszczyny

✅ Pasmo: Góry Kaczawskie

⚠️ Brak możliwości zwiedzania obiektu. Prowadzone są tu prace zabezpieczające.

⚠️Stan na dzień: 23.10.2021

🟢 Średniowieczny, gotycki zamek najprawdopodobniej wzniesiony został na przełomie XIV i XV wieku. Przyjmuje się, że fundatorem ówczesnego zamku był jeden z przedstawicieli śląskich rodów rycerskich. Niepotwierdzone nigdzie przekazy mówią również o założeniu zamku przez templariuszy, którzy po upadku Królestwa Jerozolimy przywędrowali do Europy, w tym również na Śląsk.

Pierwszy zachowany dokument pochodzi z roku 1309, wymieniany jest w nim Henryk von Lipa jako właściciel miejscowości oraz zamku. Była to wówczas nieduża budowla w postaci trzykondygnacyjnej wieży mieszkalnej na planie zbliżonym do kwadratu o bokach mających długość ok 7 m. Całość zamknięta była murem obwodowym z fosą.

Przez kolejne lata majątek w Lipie dość często zmieniał właścicieli. W dokumentach wymieniani są m.in. Bock, Schirmer, Lauterbach, Schwoinitz, Tschirnau.

W połowie XIV w, dobra w Lipie zostały podzielone na trzy części. Górny majątek wraz z twierdzą należał wówczas najprawdopodobniej do braci Caspar i Hansa von Crakav z rodu Schwoinitz.

Pod koniec XIV w. zamek wraz z dobrami przechodzi w ręce rycerskiej rodziny von Zedlitz. Ród ten w XV w. rozbudowuje twierdzę. Do wierzy mieszkalnej odbudowano wówczas klatkę schodową. Od zachodu wzniesiono zespół budynków mieszkalnych oraz wzmocniono system umocnień poprzez dodanie baszty bramnej. Od południa wzniesiony został również w tym czasie budynek mieszkalny z kuchnią.     

W 1580 r. cały majątek przechodzi w ręce rodu von Reibnitz (Anna z domu von Zedlitz przepisała dobra mężowi Georgowi von Reibnitz) W rękach tej rodziny dobra należały do początków XIX w., z przerwą w latach 1654 -1699, gdy był w rękach rodu von Nimptsch.  

W XVIII w. zamek traci znaczenie obronne i powoli niszczeje. Opuszczony zostaje pod koniec tego stulecia, stając się magazynem oraz pomieszczeniami gospodarczymi. Częściowo również zostaje rozebrany w celu pozyskania taniego surowca budowlanego. Największa dewastacja obiektu ma miejsce w latach 20 XIX w., gdy właścicielem majątku zostaje Julius Fischer. Na jego polecenie częściowo rozebrany zostaje zamek dolny. Z odzyskanego w ten sposób materiału budowlanego powstaje w folwarku Fischera gorzelnia, owczarnia oraz stodoła.     

W 1834 r. mocno zniszczony zamek kupuje pruski adwokat Rudolph von Stillfried-Rattonitz. Nowy właściciel odbudowuje twierdzę w stylu neogotyckim. Wówczas to XV-to wieczna kuchnia zamkowa otrzymała nowe oryginalne sklepienie przechodzące w komin uformowany kształt piramidy. Przyczyniło się to później, do licznych powiązań zamku z templariuszami i skarbami tu zgromadzonymi. Zaznaczyć tu trzeba, że symbol piramidy nie jest jednak oryginalnym symbolem tego zakonu.

W 1841 r. majątek w Lipie kupił bogaty bolkowski kupiec Ernsta Heinricha Kramsta. Następnie od 1917 r. właścicielem zostaje von Hunerbein, a późnej jej córka von Drabich-Waechter, w rękach której pozostaje najprawdopodobniej do końca II wojny światowej.

Po 1945 r. zamek przejmuje PGR tworząc tu magazyn, doprowadzając w ten sposób do powolnej ruin. Ratunkiem dla zamku, miała być pani Bogna Rosnowska Maag, mieszkająca na co dzień w Szwajcarii. Na początku lat 70 -tych kupuje dwór celem wyremontowania go. Rozpoczęte prace budowlane szybko jednak zostają przerwane i zamek dalej niszczeje.

Obecnie jest w rękach prywatnych. W 2019 r. rozpoczęto się zabezpieczanie murów zamkowych. Prowadzone prace jednak idą dość powoli ich a ich celem jest przekształcenie zamku w zabezpieczoną ruinę trwałą. Całość zakrywają licznie rozstawione rusztowania.

© 2023 Damian Sadowski         Używam plików cookie!

logo małe